Bitki Bilimi
  • Haber
    Biyolojik Mücadele

    Biyolojik Mücadele Desteklemesi Belli Oldu!

    Kuraklık

    İspanya’da Zeytinleri Kuraklık Vurdu

    Çilek Fusarium

    Çilek Fusarium Hastalığına Dirençli Yeni Gen

    Çevre Dostu Soya Bazlı Mürekkep Kullanmalımıyız?

    Çevre Dostu Soya Bazlı Mürekkep Kullanmalımıyız?

  • Botanik
    Domateste Likopen ve Diğer Antioksidanlar

    Domateste Likopen ve Diğer Antioksidanlar

    Fotosentezde Proteinlerin Rolü

    Fotosentezde Proteinlerin Rolü

    Kelebekler Bitkilere Zarar Verir mi?

    Kelebekler Bitkilere Zarar Verir mi?

    Kaktüs Çeşitleri

    Kaktüs Çeşitleri ve İsimleri Nelerdir?

  • Tarım
    Zengin ve Sağlıklı Bir Bahçe İçin Çim Bakımı İpuçları

    Zengin ve Sağlıklı Bir Bahçe İçin Çim Bakımı İpuçları

    Mum Çiçeği Bakımı Nasıl Yapılır?

    Mum Çiçeği Bakımı Nasıl Yapılır?

    Bonsai Bakımı Hakkında İpuçları

    Bonsai Bakımı Hakkında İpuçları

    Sukulent Nasıl Çoğaltılır ve Sukulent Nasıl Çimlendirilir?

    Sukulent Nasıl Çoğaltılır ve Sukulent Nasıl Çimlendirilir?

  • Açıklayıcı
    Tarım 4.0 Nedir? Akıllı Tarım Uygulamaları

    Tarım 4.0 Nedir? Akıllı Tarım Uygulamaları

    Karbon Ayak İzi Nedir ve Tehlikelimidir?

    Karbon Ayak İzi Nedir ve Tehlikelimidir?

    Zehirsiz Tarım Yapmak Mümkün Mü?

    Zehirsiz Tarım Yapmak Mümkün Mü?

    Mutualizm Nedir ? Bitkilerde Mutualist Yaşam Örnekleri

    Mutualizm Nedir ? Bitkilerde Mutualist Yaşam Örnekleri

  • Videolar
  • Keşfet
No Result
View All Result
Bitki Bilimi
  • Haber
    Biyolojik Mücadele

    Biyolojik Mücadele Desteklemesi Belli Oldu!

    Kuraklık

    İspanya’da Zeytinleri Kuraklık Vurdu

    Çilek Fusarium

    Çilek Fusarium Hastalığına Dirençli Yeni Gen

    Çevre Dostu Soya Bazlı Mürekkep Kullanmalımıyız?

    Çevre Dostu Soya Bazlı Mürekkep Kullanmalımıyız?

  • Botanik
    Domateste Likopen ve Diğer Antioksidanlar

    Domateste Likopen ve Diğer Antioksidanlar

    Fotosentezde Proteinlerin Rolü

    Fotosentezde Proteinlerin Rolü

    Kelebekler Bitkilere Zarar Verir mi?

    Kelebekler Bitkilere Zarar Verir mi?

    Kaktüs Çeşitleri

    Kaktüs Çeşitleri ve İsimleri Nelerdir?

  • Tarım
    Zengin ve Sağlıklı Bir Bahçe İçin Çim Bakımı İpuçları

    Zengin ve Sağlıklı Bir Bahçe İçin Çim Bakımı İpuçları

    Mum Çiçeği Bakımı Nasıl Yapılır?

    Mum Çiçeği Bakımı Nasıl Yapılır?

    Bonsai Bakımı Hakkında İpuçları

    Bonsai Bakımı Hakkında İpuçları

    Sukulent Nasıl Çoğaltılır ve Sukulent Nasıl Çimlendirilir?

    Sukulent Nasıl Çoğaltılır ve Sukulent Nasıl Çimlendirilir?

  • Açıklayıcı
    Tarım 4.0 Nedir? Akıllı Tarım Uygulamaları

    Tarım 4.0 Nedir? Akıllı Tarım Uygulamaları

    Karbon Ayak İzi Nedir ve Tehlikelimidir?

    Karbon Ayak İzi Nedir ve Tehlikelimidir?

    Zehirsiz Tarım Yapmak Mümkün Mü?

    Zehirsiz Tarım Yapmak Mümkün Mü?

    Mutualizm Nedir ? Bitkilerde Mutualist Yaşam Örnekleri

    Mutualizm Nedir ? Bitkilerde Mutualist Yaşam Örnekleri

  • Videolar
  • Keşfet
No Result
View All Result
Bitki Bilimi
No Result
View All Result

Bitkiler Nasıl Ürer?

15/09
Botanik
Okuma zamanı: 4 dk

İçindekiler

  • Eşeyli üreme
  • Androecium (Erkek Organ)
  • Gynoecium (Dişi Organ)
  • Tek eşeyli çiçekler
  • Tozlaşma
  • Eşeysiz üreme
  • Referanslar

[powerkit_alert type=”info” dismissible=”false” multiline=”true”]
Bitkiler nasıl ürer kısaca, çiçekteki erkek ve dişi gametlerin kaynaşması yoluyla eşeyli olarak çoğalırlar. Eşeysiz üreme ise gövde, kök ve yapraklar yoluyla gerçekleşebilir.
[/powerkit_alert]

İki tür bitki üremesi vardır: eşeyli ve eşeysiz. Eşeyli üreme, erkek polen ve dişi yumurtalık germ hücrelerinin, her iki ebeveynin genlerini miras alan yeni bir organizmada kaynaştığı insan üremesine benzer. Bitkinin cinsel üreme organı çiçektir. Eşeysiz üreme, saplar, kökler ve yapraklar yoluyla vejetatif üreme olarak adlandırılabilir. Esasen, ana bitki parçalarından birinden (kökler, gövde veya yapraklar) yenilenir.

Hem eşeyli hem de eşeyiz üreme yöntemlerinin kendi avantajları vardır. Eşeyli üremede, yeni oluşan bitki, değişen ortamlara uyum sağlamada kendisine avantaj sağlayan genlerin bir kombinasyonudur. Ayrıca bazı genlerin baskın, bazılarının çekinik olması nedeniyle bazı hastalıkların bulaşmasını önleyebilir. Eşeysiz üreme, çiçekli olmayan türlerde daha hızlı ve belki de tek üreme yöntemidir. Eşeysiz üreme esasen ana bitkinin klonlanması olduğundan, çiftçiler genetik anormalliklerin olmamasını sağlamak için üreme için sağlıklı bir bitki seçip çoğaltabilirler.

Eşeyli üreme

Çiçek dört kısımdan veya parçadan (kaliks, korolla, androecium ve gynoecium) oluşur. İlk kısım, yeşil çanak yaprakları olan kalikstir. İkinci kısım, yaprakları içeren taçtır. Yapraklar, üremeye yardımcı olan arılar ve diğer böcekler gibi tozlayıcıları çekmek için parlak renklidir. Yapraklar ayrıca doğrudan üreme ile ilgili iki iç kıvrımı da tutar. Üçüncü kısım, bitkinin erkek üreme kısmı olan androecium’dur. En içteki sarmal, bir bitkinin dişi üreme kısmı olan gynoecium’dur.

Androecium (Erkek Organ)

Erkek organ, filament adı verilen bir tüpten ve anter adı verilen şişmiş bir uçtan oluşan bir organ demeti içerir. Anter polen taneleri içerir. Olgunlaştıktan sonra polen taneleri çiçeğin dişi üreme kısmına ulaşmak için patlar.

Gynoecium (Dişi Organ)

Dişi organ, yumurtalığa ulaşan tüpten (stil) oluşan yapıyı içerir. Stilin şişmiş ucu, polen tanelerini içeren stigmadır. Yumurtalıklar, tohumlara dönüşen ovüller içerir.

Tek eşeyli çiçekler

Tek eşeyli bitkiler, üreme organlarından sadece (ercik veya pistil) birini içerir. Papaya, mısır ve salatalık tek eşeyli çiçek örnekleridir. Aynı bitki hem erkek hem de dişi tek eşeyli çiçeklere sahip olabilir. Tam çiçek olarak adlandırılan çiçekler hem erkek hem de dişi gametler içerir.. Tam çiçek örnekleri arasında güller, petunyalar ve hardal bitkileri bulunur.

Tozlaşma

Polenin erkek organdan bir çiçeğin dişi organına aktarılmasına tozlaşma denir. Döllenme sırasında polenlerin erkek ve dişi germ hücreleri birleşerek bir zigotu meydana getirir. Bu zigot, küçük bir embriyoya dönüşür ve daha sonra bir tohum haline gelir. Tohum çimlenerek bir bitkiye dönüşür. İki tür tozlaşma vardır – kendi kendine tozlaşma ve çapraz tozlaşma.

Kendi kendine tozlaşma: Anterin polen tanesi aynı çiçeğin veya aynı bitkinin başka bir çiçeğinin stigmalarına düşerse buna kendine tozlaşma denir.

Çapraz tozlaşma: Bir anterin polen tanesi aynı türden başka bir bitkinin çiçeğinin dişi organına düştüğünde buna çapraz tozlaşma denir.

Tozlayıcılar: Kuşlar, böcekler, hayvanlar, su ve rüzgar, bitkilerin üremesine yardımcı oldukları için “tozlaştırıcı” olarak adlandırılır. Rüzgar ve su yardımıyla polen taneleri diğer bitkilere taşır. Kuşlar ve böcekler çiçeğin rengine ve kokusunun cazibesine kapılır. Bir çiçekten diğerine uçarken polen zerreleri vücutlarına yapışırarak diğer çiçeklere taşınır.

Eşeysiz üreme

Eşeysiz üreme, bir türün en iyi bitkisini klonlamamızın yoludur. Bartlett armudu (1770) ve Tasty elma (1870) hala aynı kalitede ürün üretmek için eşeysiz olarak çoğaltılmaktadır. Vejetatif çoğaltma, ana bitkinin yaprakları, gövdeleri veya kökleri yoluyla bir çoğaltma şeklidir. Eşeysiz üreme, kesme, aşılama ve katmanlama yoluyla yapay olarak da yapılabilir.

Tatlı patatesler, dahlias ve kuşkonmaz yumrular yoluyla ürerler. Bu tür bitkilerin kökleri, uygun koşullar altında yaprak filizleri oluşturabilen tomurcuklar bulundururlar. Patates ve zencefil, meyvelerinde bulunan küçük tomurcuklar ile çoğaltılır. Bryophyllum yaprak kenarları boyunca çoğalır. Bir yaprak nemli toprağa düşerse, ondan yeni bir bitki çıkabilir. Çilek ise saplarla çoğalır. Kaktüsler gibi bitkiler, ana bitkiden bir parça ayrıldığı o parçadan çoğalabilir. Ayrılan kısım daha sonra kendi hayatına başlar. Bu şekilde vejetatif çoğaltma ile üretilen bitkiler, ana bitkilerinin tam bir kopyasıdır.

Eşeyli ve eşeysiz üreme, bitkilerin olumsuz koşullar altında türlerini sürdürmek için kullandıkları farklı yeteneklerdir. Çiçekli bitkiler, farklı tozlayıcıları çekerek eşeyli üremeyi kullanır. Çiçeksiz bitkiler, tomurcukları oluşturan ve özdeş kopyalar üreten gövdelere, yapraklara ve köklerine güvenirler!

Referanslar

  • https://courses.washington.edu/bot113/summer/WebReadings/PdfReadings/PLANT_REPRODUCTIVET_SYSTEMS.pdf
  • https://ucmp.berkeley.edu/glossary/gloss6/asexual.html
  • https://extension.umaine.edu/gardening/manual/propagation/plant-propagation/
Önceki yazı

Yapay Işıkta Bitki Yetiştirmek Mümkün mü?

Sonraki Yazı

Dünyayı Yaşanabilir Hale Getiren Çiçekli Bitkilerin Gücü

Benzer Makaleler

Domateste Likopen ve Diğer Antioksidanlar
Botanik

Domateste Likopen ve Diğer Antioksidanlar

1 Nisan

Bilim dünyası tarafından, her geçen gün sağlığı korumak ve hastalıklardan korunmak amacıyla önerilen antioksidanların kaynakları araştırılmaya devam ediyor. Bu kaynakların...

Devamını Oku
Fotosentezde Proteinlerin Rolü
Botanik

Fotosentezde Proteinlerin Rolü

27 Mart

Fotosentez, bitkilerin ve diğer organizmaların enerji elde etmek için güneş ışığı kullanarak karbon dioksit ve suyu birleştirdiği bir biyokimyasal süreçtir....

Devamını Oku
Kelebekler Bitkilere Zarar Verir mi?
Botanik

Kelebekler Bitkilere Zarar Verir mi?

26 Mart

Kelebekler, doğanın en güzel yaratıklarından biridir. Her ne kadar güzel olsalar da, bazıları kelebeklerin bitkilere zarar verip vermediğini merak edebilir....

Devamını Oku
Kaktüs Çeşitleri
Botanik

Kaktüs Çeşitleri ve İsimleri Nelerdir?

4 Ocak

Az bakım gerektiren bitkiler söz konusu olduğunda, kaktüs çeşitlerinin eline kimse su dökemez. Bu, sulu meyveler olarak gövdelerinde veya yapraklarında...

Devamını Oku

Bir cevap yazın Cevabı iptal et

E-posta hesabınız yayımlanmayacak. Gerekli alanlar * ile işaretlenmişlerdir

İnstagram'da Takip Edin

Bitkibilimicom 'u Takip Edin

  • Kullanım Koşulları
  • Hakkımızda
  • Bize Ulaşın
Bitkibilimi.com © 2022

Tüm içerik Türkiye Cumhuriyeti yasalarınca ve Dmca.com tarafından korunmaktadır. İçeriğinin kısmen veya tamamen izinsiz alıntılanması T.C. 5846 sayılı Fikir ve Sanat Eserleri Yasası‘na göre suçtur ve tespiti halinde, telif hakları kapsamında kanuni yaptırımlar uygulanabilir.

No Result
View All Result
  • Haber
  • Botanik
  • Tarım
  • Açıklayıcı
  • Videolar
  • Keşfet

Tüm içerik Türkiye Cumhuriyeti yasalarınca ve Dmca.com tarafından korunmaktadır. İçeriğinin kısmen veya tamamen izinsiz alıntılanması T.C. 5846 sayılı Fikir ve Sanat Eserleri Yasası‘na göre suçtur ve tespiti halinde, telif hakları kapsamında kanuni yaptırımlar uygulanabilir.